वनामकृवितील सामुदायिक विज्ञान महाविद्यालयाच्या रावे उपक्रमाला इंदेवाडीत उत्स्फूर्त प्रतिसाद

 महिला सक्षमीकरणासाठी महाविद्यालयाचे तंत्रज्ञान उपयुक्त – सहयोगी अधिष्ठाता माननीय डॉ. राहुल रामटेके

वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विद्यापीठाच्या अंतर्गत असलेल्या सामुदायिक विज्ञान महाविद्यालय, परभणी यांच्या ग्रामीण जागरूकता कार्यानुभव कार्यक्रम (रावे) अंतर्गत दिनांक १८ नोव्हेंबर २०२५ रोजी मौजे  इंदेवाडी (ता. जि. परभणी) येथे भव्य शेतकरी मेळावा व तंत्रज्ञान प्रदर्शन उत्साहात पार पडले.

या कार्यक्रमाचे अध्यक्षस्थान महाविद्यालयाचे सहयोगी अधिष्ठाता मा. डॉ. राहुल रामटेके यांनी भूषविले.
तर प्रमुख पाहुणे म्हणून इंदेवाडीचे सरपंच श्री. अशोक कच्छवे उपस्थित होते. व्यासपीठावर विभाग प्रमुख डॉ. नीता गायकवाड, डॉ. वीणा भालेराव, डॉ. शंकर पुरी आदी मान्यवरांची उपस्थिती होती.

सहयोगी अधिष्ठाता माननीय डॉ. राहुल रामटेके यांनी अध्यक्षीय भाषणात नमूद केले की, महाविद्यालयाने विकसित केलेले अत्यंत उपयुक्त तंत्रज्ञान गावातील महिलांनी अवलंबल्यास त्या ‘चूल आणि मूल’ पलीकडे जाऊन स्वावलंबी बनू शकतील. या तंत्रज्ञानाच्या माध्यमातून त्या स्वयंरोजगार उभारू शकतील आणि आपल्या कुटुंबाचा मजबूत आधार बनू शकतील. महिला हा कुटुंबाचा कणा असून त्यांच्या प्रयत्नांमुळेच कुटुंबाची जडणघडण घडत असते, असेही त्यांनी स्पष्ट केले. महाविद्यालयातील विद्यार्थ्यांनी जिल्हा परिषद शाळेच्या विद्यार्थ्यांना हसत–खेळत कौशल्यविकासाचे आणि ज्ञानाचे धडे दिले. या उपक्रमातून शालेय विद्यार्थ्यांनी शैक्षणिक साहित्य, आकाश कंदील आदी साहित्य तयार करण्याची कला आत्मसात केली. या कार्यासाठी जिल्हा परिषद शाळेचे शिक्षक व सर्व विद्यार्थ्यांचे त्यांनी अभिनंदन केले.

यावेळी महाराष्ट्र शासनाने कृत्रिम बुद्धिमत्तेच्या साहाय्याने विकसित केलेल्या ‘महाविस्तार ॲप’ चे महत्त्व अधोरेखित करीत त्यांनी सविस्तर माहिती दिली. विद्यापीठातील विविध तंत्रज्ञान व उत्पादने शेतकऱ्यांसाठी कशी उपयुक्त ठरू शकतात, याचेही त्यांनी मार्गदर्शन केले.

डॉ. नीता गायकवाड यांनी महाविद्यालयातील अखिल भारतीय समन्वित संशोधन प्रकल्प अंतर्गत महिला शेतकऱ्यांसाठी विकसित करण्यात आलेल्या विविध श्रम बचत उपकरणांचे प्रत्यक्ष प्रात्यक्षिक सादर करून सविस्तर माहिती दिली. या साधनांचा वापर केल्यास महिलांच्या दैनंदिन शेतीकामातील कष्ट कमी होऊन कार्यक्षमता आणि उत्पादनक्षमता वाढण्यास मोठी मदत होईल, असे त्यांनी स्पष्ट केले.

डॉ. वीणा भालेराव यांनी सामुदायिक विज्ञान महाविद्यालयाच्या अभ्यासक्रमांची माहिती देताना विद्यार्थ्यांनी या पदवी अभ्यासक्रमांना प्रवेश घेतल्यास मिळणाऱ्या कौशल्यविकास, उद्योजकता, रोजगारसंधी आणि संशोधनाच्या संधींचे महत्व विशद केले. आधुनिक युगातील घरव्यवस्थापन, पोषण, वस्त्रनिर्मिती, बालविकास आणि विस्तार शिक्षण या क्षेत्रांमध्ये या अभ्यासक्रमांमुळे विद्यार्थी आत्मनिर्भर बनतात, असे त्यांनी सांगितले.

डॉ. शंकर पुरी यांनी मागील दोन महिन्यांपासून या उपक्रमाला मिळालेल्या ग्रामस्थांच्या उत्स्फूर्त सहभागाचे, तसेच स्थानिक स्वराज्य संस्था, अंगणवाडी केंद्रे, शैक्षणिक संस्था व विविध शासकीय कार्यालयांकडून मिळालेल्या मोलाच्या सहकार्याचे मनःपूर्वक आभार व्यक्त केले. विद्यार्थ्यांनी गावात राबविलेल्या सर्वेक्षण, जनजागृती, आरोग्य व पोषण प्रचार उपक्रमांना मिळालेला प्रतिसाद अत्यंत उल्लेखनीय असल्याचे त्यांनी नमूद केले.

यावेळी प्रगतशील शेतकरी व तंटामुक्ती समितीचे अध्यक्ष श्री. सुरेश कच्छवे आणि श्री. बालाजी बिरादार यांनी प्रतिक्रिया देताना विद्यार्थ्यांनी मागील दोन महिन्यांत गावात पोहोचविलेल्या विविध तंत्रज्ञानाची तसेच त्यांनी केलेल्या परिश्रमांची मनापासून प्रशंसा केली. त्यांनी सांगितले की, विद्यार्थ्यांनी दिलेल्या मार्गदर्शनामुळे आधुनिक पद्धतींचे ज्ञान थेट घर आणि शेतात उतरले आहे. उत्पादन खर्च कमी होणे, मेहनत व वेळ वाचणे, तसेच घरकामासह पिकांची गुणवत्ता सुधारण्यास या तंत्रज्ञानाचा प्रत्यक्ष लाभ होत आहे.

रावे उपक्रमास इंदेवाडी येथील सरपंच श्री. अशोक कच्छवे, ग्रामसेवक श्री. हनुमान कच्छवे, प्रगतशील शेतकरी श्री. शिवाजीराव कच्छवे, श्री. संजय सिसोदिया श्री. माधवराव कच्छवे, श्री.बन्सीधर लाड, ग्रामस्त,  जिल्हा परिषद शाळेचे मुख्याध्यापक श्री. प्रल्हाद जाधव, शिक्षक श्री. रामेश्वर वाघ, श्री. बाबर यांच्यासह सर्व शिक्षकवृंद आदींचे अनमोल सहकार्य लाभले.

कार्यक्रमाचे आयोजन कार्यक्रम समन्वयक (रावे) तथा विभाग प्रमुख डॉ शंकर पुरी यांच्या मार्गदर्शनाखाली महाविद्यालयाच्या सर्व ग्रामकन्या व ग्रामदूत (रावे विद्यार्थी) यांनी परिश्रम घेतले. कार्यक्रमासाठी गावकऱ्यांनी उत्स्फूर्त प्रतिसाद दिला असून सर्व मान्यवरांच्या उपस्थितीने मेळावा अधिक प्रभावी झाला.