मक्‍यावरील लष्‍करी अळी जागरूकता व प्रशिक्षण कार्यक्रमाचे आयोजन

मराठवाडयातील औरंगाबाद व जालना जिल्‍हयात मका पिकाची मोठया प्रमाणात लागवड करण्‍यात येते, यावर लष्‍करी अळीचा प्रादुर्भाव लक्षात घेता वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विद्यापीठातील कृषि किटकशास्‍त्र विभाग, राष्‍ट्रीय कृषि उच्‍च्‍ा शिक्षण प्रकल्‍प (नाहेप), औरंगाबाद कृषि विभाग व नवी दिल्ली येथील साऊथ एशिया बायोटेक्‍नॉलॉजी सेंटर यांच्‍या संयुक्‍त विद्यमाने मक्‍यावरील लष्‍करी अळी जागरूकता व प्रशिक्षण कार्यक्रमाचे आयोजन दिनांक ५ ऑगस्‍ट रोजी सायंकाळी ५.३० ते ८.०० दरम्‍यान झुम अॅप व युटुब्‍यच्‍या माध्‍यमातुन ऑनलाईन पध्‍दतीने करण्‍यात आले आहे. कार्यक्रमास प्रमुख पाहुणे म्‍हणुन कृषि शास्‍त्रज्ञ निवड समितीचे माजी अध्‍यक्ष तथा जेष्‍ट शास्‍त्रज्ञ मा डॉ चारूदत्‍त मायी हे उपस्थित राहणार असुन अध्‍यक्षस्‍थानी कुलगुरू मा डॉ अशोक ढवण राहणार आहेत. शिक्षण संचालक डॉ धर्मराज गोखले, संशोधन संचालक डॉ दत्‍तप्रसाद वासकर, विस्‍तार शिक्षण संचालक डॉ देवराव देवसरकर, विभागीय कृषि सहसंचालक डॉ दिनकर जाधव आदींची प्रमुख उपस्थिती लाभणार आहे.

तांत्रिक सत्रात मका पिकाचे तर्कशुध्‍द लागवड तंत्रज्ञान, लष्‍करी अळी व्‍यवस्‍थापन, औरंगाबाद विभागातील मक्‍यावरील लष्‍करी अळीची सद्यस्थिती, लष्‍करी अळीचे एकात्मिक व्‍यवस्‍थापन आदी विषयावर नवी दिल्‍ली येथील आयआयएमआरचे माजी संचालक डॉ सैनदास, एसएबीसीचे संचालक डॉ भगिरथ चौधरी, विभागीय कृषि सहसंचालक डॉ दिनकर जाधव, किटकशास्‍त्रज्ञ डॉ बस्‍वराज भेदे आदी मार्गदर्शन करणार आहेत.

सदरिल कार्यक्रम विद्यापीठाच्‍या युटुब्‍य चॅनेल www.youtube.com/user/vnmkv  यावर थेट प्रेक्षपण होणार असुन जास्‍तीत जास्‍त शेतक-यांनी कार्यक्रमात सहभागी व्‍हावे, असे आवाहन आयोजक विभागीय कृषि सहसंचालक डॉ दिनकर जाधव, कृषि किटकशास्‍त्र विभागाचे प्रमुख डॉ संजीव बंटेवाड व नाहेपचे प्रमुख अन्‍वेषक डॉ गोपाळ शिंदे यांनी केले आहे.

कृषि प्रक्रिया उद्योजकांच्या यशोगाथा राज्यस्तरीय ऑनलाईन वेबीनारचा समारोप

भारतीय कृषि अनुसंधान परिषद, नवी दिल्ली आणि वर्ल्ड बँक पुरस्‍कृत वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विद्यापीठातील राष्ट्रीय कृषि उच्च शिक्षण प्रकल्प (नाहेप), ऑल इंडिया फुड प्रोसेसर असोशिएशन, नवी दिल्ली आणि फार्म टु फोर्क सोल्युशन्स, मुंबई यांच्या संयुक्त विद्यमानाने "डिजीटल तंत्रज्ञानाद्वारे कृषि प्रक्रिया उद्योग: उद्योजकांच्या यशोगाथा" या दिनांक 27 ते 31 जुलै दरम्‍यान आयोजित एक आठवडयाच्या राज्यस्तरीय ऑनलाईन वेबीनारच्या समारोप समारंभ दिनांक 31 जुलै रोजी संपन्न झाला.

कार्यक्रमाच्‍या अध्यक्षस्‍थानी कुलगुरू मा डॉ. अशोक ढवण हे होते तर प्रमुख अतिथी अन्न व औषध प्रशासन विभागाचे (महाराष्ट्र शासन) मा आयुक्त मा. डॉ. अरुण उन्हाळे, विशेष अतिथी म्‍हणुन नाहेप प्रकल्‍पाचे राष्ट्रीय संचालक डॉ. आर. सी. अग्रवाल, नवी दिल्ली येथील अखिल भारतीय अन्न प्रक्रिया उद्योजक संघटनाचे अध्‍यक्ष मा. श्री सुबोध जिंदाल, विज्ञान व तंत्रज्ञान मंत्रालयातील जैवतंत्रज्ञान विभागाच्‍या संचालिका मा. डॉ. संगिता कस्तुरे, नाहेप प्रकल्‍पाचे राष्ट्रीय समन्वयक डॉ प्रभात कुमार, शिक्षण संचालक डॉ. धर्मराज गोखले, प्राचार्य डॉ. अरविंद सावते, वेबिनारचे सहआयोजक अखिल भारतीय अन्न प्रक्रिया उद्योजक संघटना (प.विभाग) चे अध्यक्ष डॉ.प्रबोध हळदे, मुंबई येथील फार्म टू फोर्क सोल्युशन्सचे संचालक श्री उमेश कांबळे, नाहेप प्रकल्प, वनामकृविचे मुख्य अन्वेशक डॉ. गोपाळ शिंदे आदींची उपस्थिती होती.

मार्गदर्शनात मा. डॉ. अरुण उन्हाळे म्‍हणाले की, शेतमाल प्रक्रिया व मुल्यवर्धन उद्योगास भविष्यात मोठा वाव असुन कृषीचे विद्यार्थ्‍यी, ग्रामीण युवक तथा शेतकरी बांधव यांना नवउद्योग उभारण्‍यास निश्चितच मदत करता येईल. आज अन्नतंत्र महाविद्यालयातील बरेचशे विद्यार्थी अन्न व औषद प्रशासन विभागात अन्न सुरक्षा अधिकारी, सहाय्यक अन्न आयुक्त या महत्वाच्या पदांवर कार्यरत असुन कृषि उद्योजकांना लागणारी कोणत्याही प्रकारची मदत करण्याचे आश्वासन त्‍यांनी दिले.

अध्यक्षीय समारोपात मा डॉ. अशोक ढवण यांनी अन्नप्रक्रियेसंबंधी नुकतेच शासनाने जाहीर झालेले धोरनात्मक निर्णय निश्चितच असुन शेतक-यांनी व उदयोन्मुख नवउद्योजकांना यांचा लाभ घ्‍यावा. विद्यापीठातील शास्त्रज्ञांनी मराठवाडयातील मुख्‍य पिकांशी निगडीत एखादा सखोल प्रकल्प अहवाल तयार करण्याचे त्‍यांनी सुचित केले.

विशेष अतिथी मा. श्री सुबोध जिंदाल यांनी अन्न प्रक्रिया उद्योगाची सद्यस्थिती बद्दल माहिती देऊन विद्यापीठानी संस्करण अनुकुल नवीन वानांची निर्मिती करण्याबाबत सुचना केली. तसेच मा. डॉ. संगिता कस्तुरे यांनी महाराष्ट्र शासनाच्या जैवतंत्रज्ञान विभाग अंतर्गत अस्तित्वात असलेल्या विविध अर्थ सहाय्य योजना तथा कार्यप्रणाली बद्दल माहिती देतांना परभणी कृषि विद्यापीठाकडुन नाविण्यपुर्ण प्रकल्प अहवाल सादर करण्‍यास मदतीचे आश्वासन दिले. स्वागतपर भाषणात डॉ. धर्मराज गोखले यांनी आत्मविश्वासाच्या जोरावर कुठल्याही परिस्थीतीवर मात करुन यश संपादन करता येते असे प्रतिपादन केले.

वेबिनार मध्ये सहभागी झालेल्या सदस्यांनी प्रातिनिधीक स्वरुपात आपले मनोगत व्यक्त करत आयोजकांचे आभार मानले व अशा प्रकारचे कार्यक्रम भविष्यातही सुरु राहतील अशी आशा व्यक्त केली. प्रास्‍ताविकात आयोजन सचिव प्रा.डॉ.राजेश क्षीरसागर यांनी वेबीनार आयोजित करण्या मागची भुमिका व महत्व याबद्दल माहिती दिली. सुत्रसंचालन प्रा.अनुप्रिता जोशी यांनी केले तर आभार डॉ. भारत आगरकर यांनी मानले. वेबीनार मध्‍ये देशातुन १८ यशस्वी उद्योजकांना मार्गदर्शन तथा थेट संवादासाठी आमंत्रीत करण्यात आले होते. वेबीनारसाठी सुमारे २२०० जणांनी ऑनलाईन नोंदणी केली होती, त्यात ५० टक्के विद्यार्थी, २० टक्के महिला बचत गट सदस्य, १५ टक्के उद्योजक व ३० टक्के शेतकरी बांधवानी सहभाग नोंदवीला होता. यशस्वीतेसाठी प्रा. शाम गरुड, मुख्य ग्रंथपाल डॉ. संतोष कदम, डॉ.अविनाश काकडे, डॉ.रश्मी बंगाळे, डॉ.अमोल खापरे, डॉ. बी.ए. जाधव, एस.एम. सोनकांबळे आदींनी सहाय्य केले.

कापूस पिकातील गुलाबी बोंडअळीचे व्यवस्थापन करणे गरजेचे ……..डॉ.डी.बी.देवसरकर

वनामकृवि व रिलायन्स फाउंडेशन विद्यमाने आयोजित यू ट्यूब लाईव्ह कार्यक्रमात प्रतिपादन 

सध्यास्थितित कपाशी पीक हे वाढीच्या अवस्थेमध्ये असून त्यावर वेगवेगळ्या रोग आणि किडींचा प्रादुर्भाव होताना दिसून येत आहे अश्या परिस्थितीत पिक संरक्षणाचे उपाय करणे गरजेचे असुन या उद्देशाने आज वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विद्यापीठ, परभणी व रिलायन्स फाउंडेशन यांच्या संयुक्त विद्यमाने शेतकरी बांधवांकरिता दिनांक ३१ जुलै रोजी यू ट्यूब लाईव्ह कार्यक्रमाचे आयोजन करण्यात आले होते. प्रमुख मार्गदर्शक म्हणून विस्तार शिक्षण संचालक डॉ.डी.बी.देवसरकर, कृषि माहिती तंत्रज्ञान केंद्राचे व्यवस्थापक डॉ. यू. एन. आळसे, किटकशास्त्रज्ञ प्रा.डी.डी.पटाईत आदींनी मार्गदर्शन केले.

यावेळी मार्गदर्शनात विस्तार शिक्षण संचालक डॉ. डी. बी. देवसरकर म्हणाले की, कपाशीच्या शेतामध्ये एकरी दोन या प्रमाणात गुलाबी बोंडअळीचे कामगंध सापळे लावावेत, कामगंध सापळ्यातील पतंगच्या संख्येवर निरीक्षण ठेवून प्रत्येक दिवशी आठ ते दहा पतंग एका कामगंध सापळ्यात सतत तीन दिवस येत असल्यास तात्काळ पाच टक्के निंबोळी अर्काची फवारणी घ्यावी. शेतामध्ये वेळोवेळी निरीक्षण करून गुलाबी बोंडळीचा प्रादुर्भावग्रस्त डोमकळ्या दिसून आल्यास त्या जमा करून नष्ट कराव्यात. कामगंध सापळ्यात अडकलेले पतंग जमा करून नष्ट करावेत. आता व्यवस्थापनाकडे दुर्लक्ष केल्यास बोंडअळी तिचा जीवनक्रम पूर्ण करून परत बोंडे लागल्यानंतर पुढच्या पिढीमध्ये मोठ्या प्रमाणात अंडी दिल्यामुळे तिचा प्रादुर्भाव जास्त प्रमाणात वाढू शकतो.  प्रत्येक गावात अशा पद्धतीचे कामगंध सापळे लावून मोठ्या प्रमाणात जमा झालेले पतंग नष्ट केल्यास हंगामात प्रचंड मोठ्या प्रमाणात कापसाचे पीक बोंडअळी पासून नुकसान होण्यापासून वाचवता येईल.

तांत्रिक सत्रात डॉ. यू. एन. आळसे यांनी कपाशी पिकाला खत व्यवस्थापना संदर्भात मार्गदर्शन करून उत्तन्न वाढीसाठी शिफारशीत खत व्यवस्थापन करण्याचे आवाहन केले तर प्रा.डी.डी.पटाईत यांनी कपाशी पिकावर येणार्‍या विविध रसशोषक किडी व गुलाबी बोंडअळीचे व्यवस्थापन कसे करावे या संदर्भात सविस्तर मार्गदर्शन केले. यावेळी सहभागी शेतकरी बांधवाच्‍या प्रश्नांना विस्तार कृषि विद्यावेत्ता डॉ.यू.एन.आळसे व किटकशास्त्रज्ञ प्रा.डी.डी.पटाईत यांनी उत्तरे दिली. सदरिल कार्यक्रमात मराठवाडा विभागातील सर्वच जिल्ह्यातील शेतकरी बांधवांनी सहभागी झाले होते. कार्यक्रमाचे आयोजन रिलायन्स फाऊंडेशनचे परभणी जिल्हा व्यवस्थापक विलास सवाणे यांनी केले तर कार्यक्रमास सहाय्यक रामजी राऊत श्री. शुभम लाखकर यांनी सहकार्य केले.

वनामकृविच्‍या वतीने आयोजित किड व्‍यवस्‍थापनावरील ऑनलाईन वेबिनार मालिकेस मोठा प्रतिसाद

वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विद्यापीठातील जागतिक बँक व भारतीय कृषि अनुसंधान परीषद पुरस्कृत राष्ट्रीय कृषि उच्य शिक्षण प्रकल्प (नाहेप) व कृषि कीटकशास्त्र विभाग यांच्या संयुक्त विद्यमाने दर आठवडयात सुदृढ पर्यावरणासाठी कृषि रसायनांचा संतुलित वापर यावर ऑनलाईन राज्‍यस्‍तरीय वेबीनार मालिकेचे आयोजन करण्‍यात आले असुन या मालिकेचे दुसरे सत्रात दिनांक २९ जुलै रोजी कपाशीतील गुलाबी बोंडअळीचे व्यवस्थापन या विषयावर मार्गदर्शन करण्‍यात आले. कार्यक्रमाच्‍या अध्यक्षस्‍थानी कुलगुरू मा. डॉ. अशोक ढवण हे होते तर प्रमुख पाहुणे म्हणून विस्‍तार शिक्षण संचालक डॉ. देवराव देवसरकर हे होते.

मुख्य मार्गदर्शक किटकशास्‍त्रज्ञ डॉ. पुरुषोत्तम झंवर यांनी सद्य परिस्थितीत गुलाबी बोंडअळीच्या व्यवस्थापना बाबत सखोल असे मार्गदर्शन करून गुलाबी बोंडअळीचा जीवनक्रमाबाबत माहिती दिली. सद्या वातावरण ढगाळ असल्याने व कापसाला पाते, फुले लागत असल्याने गुलाबी बोंडअळीचे पतंग सक्रीय झालेले आढळून येत आहे. मादी पतंग पाते, फुले यावर अंडी घालतात, त्यामुळे कपाशीच्या पिकात कामगंध सापळे लावण्याची ही योग्य वेळ असुन कपाशीच्या पिकात नियमित सर्वेक्षण करुन डोमकळ्या दिसून आल्यास त्या तोडून आतील अळीसह नष्ट कराव्यात, असा सल्‍ला दिला.

अध्‍यक्षीय भाषणात कुलगुरू मा डॉ. अशोक ढवण म्‍हणाले की, पिकांतील किडींचे व्यवस्थापन करताना अचुक वेळ साधणे फार महत्वाचे असते. त्याकरिता विद्यापीठाच्या कीटकशास्त्र विभागाने अत्यंत योग्य वेळी शेतक-यांमध्ये गुलाबी बोंडअळी बाबत जनजागृती करण्यासाठी ऑनलाईन वेबिनार कार्यक्रमाचे आयोजन केले असुन याचा निश्चितच शेतकरी बांधव व कृषि विस्‍तारक यांना लाभ  होईल, अशी अपेक्षा व्‍यक्‍त केली. तसेच मार्गदर्शनात डॉ. देवराव देवसरकर यांनी कपाशीवरील किड व्यवस्थापनाचे महत्व विषद केले.

कार्यक्रमाचे सुत्रसंचालन आयोजक डॉ धीरज कदम यांनी केले. या वेबिनारमध्‍ये शेतकरी बांधव व कृषि विस्‍तारक मोठया संख्‍येने सहभागी झाले होते. या राज्यस्तरीय वेबीनार मालिकेचा पुढचा भाग शनिवार दिनांक १ ऑगष्ट रोजी संध्याकाळी ७.०० वाजता आयोजित केला असुन यामध्ये सोयाबीनवरील कीड व्यवस्थापनावर किटकशास्‍त्रज्ञ डॉ. अनंत बडगुजर मार्गदर्शन करणार आहेत. हा कार्यक्रमात सहभागी होण्‍यासाठी झुम आयडी ९४१ ५३५ ०६१६ व पासवर्ड १२३४५ याचा वापर करावा तसेच कार्यक्रमाचे थेट प्रक्षेपण विद्यापीठाच्‍या युटयुब चॅनेल www.youtube.com/user/vnmkv यावर होणार आहे. कार्यक्रमात बहुसंख्य शेतक-यांनी सहभागी व्हावे असे आवाहन विद्यापीठाच्या वतीने करण्यात आले आहे.

वनामकृविच्‍या वतीने आयोजित वेबिनार मध्‍ये शेतमाल प्रक्रिया, निर्यात व विक्री व्यवस्थापन यावर मार्गदर्शन

वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विद्यापीठातील भारतीय अनुसंधान परिषद नवी दिल्ली आणि जागतिक बँक पुरस्‍कृत राष्ट्रीय कृषि उच्च शिक्षण प्रकल्प (नाहेप), नवी दिल्ली येथील अखिल भारतीय अन्नप्रक्रिया उद्योजक संघटना आणि मुंबई येथील फार्म टु फोर्क सोल्युशन यांच्या संयुक्त विद्यमाने “डिजीटल तंत्रज्ञानाद्वारे कृषि प्रक्रिया उद्योग : उद्योजकांच्या यशोगाथा” या विषयावर एक आठवड्याचे ऑनलाईन वेबिनारचे आयोजन दिनांक २७ जुलै ते ३१ जुलै दरम्यान करण्यात आले असुन सदरिल वेबिनार मध्‍ये दिनांक २९ जुलै रोजी यशस्‍वी उद्योजकांनी मार्गदर्शन केले, यात बेंगलोर येथील नामधारी सिड्स प्रा. लिमिटेडचे नाशिकस्थित महाव्यवस्थापक व संचालक श्री सुनिल अवारी यांनी शेतीमाल पुर्व प्रक्रिया तंत्रज्ञान व निर्यात यावर मार्गदर्शन केले तसेच परभणी येथील विश्वास अॅग्रो फुड प्रॉडक्ट्सचे संचालक श्री युसुफ ईनामदार यांनी गट शेती कृषि प्रक्रिया उद्योग (पेरु, पपई, हळद) तसेच बेंगलोर येथील फुड सेफ्टी अॅमेझॉनचे वरिष्ठ व्यवस्थापक श्री शशिन शोभने यांनी फळे व भाजीपाला पुर्व पक्रिया व ऑनलाईन विक्रि व्यवस्थापन तर बेंगलोर येथील क्लाऊंड टेल इंडिया प्रा.लि.चे प्रॉडक्ट कम्प्लायंस मॅनेजर श्री सचिन अचिंतलवार यांनी शेतीमाल पुर्व प्रक्रिया व ऑनलाईन विक्रि व्यवस्थापन या विषयांवर मार्गदर्शन केले.

मार्गदर्शनात श्री सुनील अवारी म्‍हणाले की, शेती ही पांरपारिक पध्दतीने न करता नवीन तंत्रज्ञानाचा वापर करुन केल्यास निश्चितपणे मोठया प्रमाणावर नफा मिळू शकतो. शेती करतांना बाजारात मागणी असणा-या पिकांची लागवड करावी. मल्चींग, माती विरहीत हायड्रापोनिक्स, ग्रीन हाऊस मध्‍ये लागवड आदी आधुनिक पध्दतीने ठरावीक पिकाची नियोजनबध्द लागवड करावी. नाशिक पॅटर्न प्रमाणे गट शेती मोठा प्रमाणावर यशस्‍वी झाली आहे. उत्पादीत झालेल्या शेतीमालाची काढणी पश्चात आधुनिक तंत्रज्ञान जसे तापमान नियोजन, पुरवठा साखळी, प्लास्टिक क्रेटचा वापर, प्रतवारी, पॅकिंग, प्रिकुलींग इत्यादी नाविन्य पुर्ण पध्दतींचा अवलंब करुन बाजारात दिड पटीने जास्त नफा मिळू शकतो असे प्रतिपादन त्‍यांनी केले. त्याच प्रमाणे शेतमालाची योग्य व एकसारख्या आकारात प्रतवारी केल्यानंतर आकर्षित पॅकिंग करुन देशाबाहेर निर्यात करणेसाठी विविध प्रकारचे शासकीय मानके विचारात घेऊन मोठया प्रमाणावर बाजारपेठ उपलब्ध होऊ शकते असे ही सुचविले.

श्री युसूफ इनामदार यांनी अन्न प्रक्रिया उद्योगात येणा-या विविध अडचणी, उपाय आणि त्यांचे अनुभव याबद्दल मार्गदर्शन केले. तसेच पेरु, पपई व हळद या पिकांची आधुनिक व शास्त्रोक्त पध्दतीने लागवड कशी करावी व त्यापासून मिळणा-या उत्पादनाचे विविध मुल्यवर्धीत पदार्थात रुपांतर करणे बाबत सखोल मार्गदर्शन केले. नवउद्योजकांना प्रक्रिया व मुल्यवर्धन व्यवसायासाठी प्रोत्साहन देणे, बँक व इतर शासकीय मार्गाने कमी वेळेत अर्थ सहाय्य मिळावे आणि त्यासाठी लागणारा परवाना देखील अखिल भारतीय स्तरावर म्हणजे एकाच छत्रा खाली असावा अशी अपेक्षा व्यक्त केली.

श्री शशिन शोभने यांनी फळे व भाजीपाला पुर्व पक्रिया व ऑनलाईन विक्रि व्यवस्थापन करण्यासाठी आवश्यक विविध महत्वाच्चा बाबी जसे शेतीतील गुणवत्ता कशी टिकवावी, विक्री करिता कोणत्या प्रकारचा परवाना लागतो, शेतमाल प्रक्रिया उद्योग उभारणीसाठी आवश्यक गुणवत्ता तपासणी इत्यादी बाबत सखोल मार्गदर्शन केले. त्‍यांनी कुठल्याही प्रकारचा शेतमाल प्रक्रिया उद्योगाच्या यशस्वीतेसाठी गटशेती हा उत्तम पर्याय असल्याचे सुचविले.

श्री सचिन अचिंतलवार यांनी ऑनलाईन विक्रि व्यवस्थापना संबंधी माहिती देताना सद्यस्थितीत बाजारपेठेत उपलब्ध असणा­या ऑनलाईन सुविधांबाबत मार्गदर्शन केले यात विशेषत: अॅमेझॉन तथा फ्लिपकार्ट व जिओ मार्ट सारख्या विविध अॅप द्वारे आपण तयार केलेला माल ग्राहकांपर्यंत कसा पोहचतो याबाबत माहिती दिली. सदरिल ऑनलाईन विक्रि व्यवस्थापन करतांना आवश्यक सर्व बाबी तथा परवाने उदा. जिएसटी प्रमाणत्र, एफ.एस.एस.ए.आय. प्रमाणपत्र, शासकिय धोरणे इत्यादी बद्दल सखोल माहिती दिली. श्री. अचिंतलवार यांनी यावेळी शेतमालप्रक्रिया उद्योगामध्ये केवळ प्रक्रिया व मुल्यवर्धन एवढेच पर्याय नसुन या पेक्षाही वेगळ्या प्रकारे उत्पादीत माल ग्राहकापर्यंत पोहचवुन मोठया प्रमाणावर नफा मिळवु शकतो असे प्रतिपादन केले.

कार्यक्रमाचे प्रास्तावीक आयोजक प्रा. डॉ. राजेश क्षीरसागर यांनी केले तर आयोजन सचिव प्रा. शाम गरुड यांनी आभार मानले. वेबिनार मध्‍ये कृषिचे विद्यार्थी,  शेतकरी बांधव, महिला बचत गट सदस्य,  उद्योजकांनी सहभाग नोंद‍विला होता.

वनामकृविमध्ये राज्यस्तरीय ऑनलाइन बाल विकास प्रशिक्षणाचे आयोजन

सध्या कोरोना विषाणूच्या पार्श्वभूमीवर अनेक संकटांचा सामना करत असतानाच शिक्षणाच्या बाबतीतही अनेक समस्या उद्भवत आहेत. या आव्हानात्मक काळातही गरजूंना करिअरच्या संधी उपलब्ध करून देण्यासाठी वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विद्यापीठातील सामुदायिक विज्ञान महाविद्यालयाच्‍या मानव विकास कौटुंबिक अभ्यास विभागाच्‍या वतीने ५ ऑगस्ट ते १५ सप्टेंबर कालावधीत बाल विकास शैक्षणिक केंद्रांचे व्यवस्थापन या राज्यस्तरीय ऑनलाइन प्रशिक्षणाचे आयोजन करण्यात आले आहे. सध्याच्या काळात बहुतांश कुटुंबातील दोन्ही पालक नोकरी किंवा व्यवसायात गुंतलेले असल्याने बाल विकास  केंद्रांना अतिशय महत्त्व प्राप्त झाले असुन दर्जेदार बालविकास केंद्रांची मागणी वाढत आहे. सदरील अभ्यासक्रम यशस्वीरीत्या पूर्ण केले प्रशिक्षणार्थी दर्जेदार बालविकास शैक्षणिक केंद्र जसे की प्ले स्कूल, नर्सरी स्कूल, किंडरगार्टन, बालविकास केंद्र, बालछद केंद्र (हॉबी सेंटर) आदी सुरू करण्यास अथवा या केंद्रांमध्ये शिक्षक, संगोपक, पर्यवेक्षक, अंगणवाडी सेविका पदावर नोकरी करून अर्थार्जन करण्यासाठी सक्षम होतात. तसेच बालकांचा सर्वांगीण विकास साधण्यासाठी प्रभावी पालक होण्याकरिता  हा अभ्यासक्रम उपयुक्त आहे. प्रशिक्षणास प्रवेश घेण्यासाठी उमेदवार किमान इयत्ता बारावी उत्तीर्ण असणे अनिवार्य असून महिला व पुरुषांसाठी प्रवेश खुला आहे. तेव्हा या संधीचा अवश्य लाभ घ्यावा असे आवाहन प्रशिक्षणाच्या समन्वयिका डॉ जया बंगाळे व डॉ वीणा भालेराव यांनी केले आहे. इच्छुक उमेदवारांनी प्रशिक्षणाच्या अधिक माहितीसाठी ८३२९३७२९७४, ७५८८०८२०५६ या मोबाईल क्रमांकावर संपर्क साधावा.

वनामकृविच्‍या वतीने सुद्दढ पर्यावरणासाठी कृषि रसायनाचा संतुलित वापर यावर राज्यस्तरीय वेबिनार मालिकेस प्रारंभ

वेबिनार मालिकेच्‍या माध्‍यमातुन दर शनिवार सायंकाळी ७ वाजता ऑनलाईन पध्‍दतीने विद्यापीठ किटकशास्‍त्रज्ञ साधणार संवाद

वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विद्यापीठातील जागतिक बॅक व भारतीय कृषि अनुसंधान परिषद पुरस्‍कृत राष्ट्रीय कृषी उच्च शिक्षण प्रकल्प (नाहेप) सेंटर ऑफ एक्सलन्स कृषी उत्पादकता वाढीकरिता यंत्रमानव, ड्रोन व स्वयंचलित यंत्राद्वारे डिजिटल शेती या प्रकल्पाच्‍या वतीने सुद्दढ पर्यावरणासाठी कृषि रसायनाचा संतुलित वापर यावर राज्यस्तरीय वेबिनार मालिकेचे आयोजन करण्‍यात आले असुन या मालिकेचे उदघाटन दिनांक २५ जुलै रोजी पार पडला. कार्यक्रमाच्‍या अध्‍यक्षस्‍थानी कुलगुरू मा डॉ. अशोक ढवण हे होते तर प्रमुख अतिथी म्‍हणुन पुणे येथील कृषि महाविद्यालयाचे माजी सहयोगी अधिष्‍ठाता तथा किटकशास्‍त्रज्ञ डॉ अजितसिंह चंदेले हे होते. कार्यक्रमास शिक्षण संचालक डॉ धर्मराज गोखले, विभाग प्रमुख डॉ संजीव बंटेवाड, नाहेप प्रकल्पाचे मुख्‍य अन्‍वेषक डॉ गोपाळ शिंदे, आयोजन सचिव डॉ धीरजकुमार कदम उपस्थित होते.

मार्गदर्शनात किटकशास्‍त्रज्ञ डॉ अजितसिंह चंदेले म्‍हणाले की, रासायनिक किडनाशकांचा अयोग्‍य व अतिरेकी वापरामुळे पर्यावरणाची मोठी हानी होत आहे. पर्यावरण पुरक एकात्मिक कीड व्‍यवस्‍थापन करण्‍याची गरज असुन जैविक किडनाशकांचा वापर वाढवावा लागेल. ज्‍या ठिकाणी आपणास रासा‍यनिक किडनाशकांस पर्याय उपलब्‍ध आहे, त्‍या ठिकाणी वापर टाळला पाहिजे.

अध्‍यक्षीय भाषणात कुलगुरू मा डॉ अशोक ढवण म्‍हणाले की, रासायनिक किडनाशकांच्‍या अतिरेक वापरामुळे पर्यावरण व मानवाच्‍या आरोग्‍य अनिष्‍ट परिणाम होत आहे. रासायनिक किटनाशकांचा वापर मर्यादीत ठेवुन जैविक घटकांचा वापर करावा लागेल. परभणी कृषि विद्यापीठ जैविक किडनाशके, बुरशीनाशके व जैविक खत निर्मितीवर भर देत असुन याचा शेतकरी बांधव मोठा लाभ घेत आहेत. विद्यापीठ शास्‍त्रज्ञ सातत्‍याने ऑनलाईन पध्‍दतीने शेतकरी बांधवाशी संवाद साधत असुन दर शनिवारी किटकशास्‍त्रज्ञ वेबिनारच्‍या माध्‍यमातुन संवाद साधणार असल्‍याचे त्‍यांनी सांगितले.

तांत्रिक सत्रात डॉ संचिव बंटेवाड यांनी रासायनिक किटकनाशकांची सुरक्षीत हाताळणी यावर तर डॉ बस्‍वराज भेदे यांनी रासयनिक किटकनाशकाची ओळख व संतुलित वापर यावर मार्गदर्शन केले. तसेच शेतकरी बांधवानी विचारलेल्‍या प्रश्‍नांना विद्यापीठ शास्‍त्रज्ञांनी उत्‍तरे दिली. 

प्रास्‍ताविक विभाग प्रमुख डॉ संजीव बंटेवाड यांनी केले. सुत्रसंचालन डॉ मेघा जगताप यांनी केले तर आभार आयोजन सचिव डॉ धीरजकुमार कदम यांनी मानले. सदरिल वेबिनारला राज्‍यातील शेतकरी बांधव, कृषि विस्‍तारक, कृषि अधिकारी मोठया संख्‍येने उपस्थित होते. या वेबिनार मालिकेच्‍या माध्‍यमातुन दर शनिवार सायंकाळी ७ वाजता ऑनलाईन पध्‍दतीने विद्यापीठ किटकशास्‍त्रज्ञ संवाद साधणार असुन विद्यापीठाच्‍या युटयुब चॅनेल www.youtube.com/user/vnmkv यावर थेट प्रक्षेपण होणार आहे.