Friday, February 9, 2024

वनामकृवि विकसित सात वाण प्रसाराची राज्य बियाणे समितीची शिफारस

राज्य बियाणे उपसमितीची ५३ वी बैठक दिनांक ८ फेब्रुवारी रोजी व्हिडिओ कॉन्फरन्सीगद्वारे राज्‍याचे अप्पर मुख्य सचिव (कृषि) मा. श्री अनुप कूमार यांच्या अध्यक्षतेखाली संपन्न झाली, यामध्ये वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विद्यापीठाने विकसीत केलेल्‍या शेती पिकांचे पाच वाण आणि भाजीपाला पिकांचे दोन वाण असे एकुण सात वाणास केंद्रीय बियाणे समिती (भारत सरकार) यांना अधिसुचित करण्याची शिफारस करण्यात आली. यामध्ये सात वाणात सोयाबीनचे एमएयुएस ७३१, अमेरिकन कापुसाच्‍या एनएच ६७७, हरभरा देशी वाण परभणी चना १६, खरीप ज्‍वारीच्‍या परभणी शक्‍ती, तीळ पीकाच्‍या टिएलटी १० तसेच  मिरचीचा पीबीएनसी १७ टोमॅटोचा सरळ वाण पीबीएनटी २० याचा समावेश आहे. 

शि़फारसीत करण्‍यात आलेले वाण आणि मुख्‍य वैशिष्‍टे

सोयाबीनचा एमएयुएस ७३१ हा वाण अधिक उत्पन्न देणारा (हेक्‍टरी २८ -  ३२ क्विंटल) असुन  विविध किड रोगास मध्यम प्रतिकारक, लवकर येणारा, मराठवाडा विभागासाठी लागवडीसाठी शिफारस करण्यात आला आहे.

अमेरिकन कापुस प्रसारित वाण एनएच ६७७ यांचे जिराईत मधील उत्पादन क्षमता हेक्‍टरी १२ ते १४ क्विंटल प्रति हेक्टर काढणीचा कालावधी १५० ते १६० दिवस आहे, हा वाण जिवाणुजन्य तसेच बुरशीजन्य रोग व रस शोषणा-या किडीस प्रतिकारक आहे. सदरील वाण महाराष्ट्र राज्यातील कोरडवाहु कापुस लागवड असलेल्या भागासाठी शिफारसीत करण्यात आला आहे.

हरभरा देशी वाण परभणी चना १६ हा अधिक उत्पन्न देणारा, मर रोगास प्रतिकारक, यांञिकीसाठी सुलभ, टपो-या दाण्याचा, मराठवाडा विभागासाठी शिफारसीत करण्यात आला आहे.

तीळ पीकात टिएलटी १० हा अधिक उत्पन्न देणारा टपोरा पांढरा दाणा, महत्वाच्या किड व रोगास मध्यम प्रतिकारक असुन महाराष्ट्रासाठी खरीप व उन्हाळी हंगामास लागवडीसाठी शिफारस करण्यात आला आहे.

ज्वारीचा खरीप हंगामातील परभणी शक्ती हा वाण धान्यामध्ये अधिक लोह (४२ मिली ग्रॅम / किलो) व अधिक जस्त (२५ मिली ग्रॅम / किलो) असणारा व धान्याचे उत्पादन २२ ते २५ Ïक्वटल प्रति हेक्टर एवढी उत्पादकता असणारा व कडब्याचे ५२ ते ५५ क्विंटल प्रति हेक्टर एवढी उत्पादकता असणारा वाण महाराष्ट्रासाठी रब्बी हंगामात लागवडीची शिफारस करण्यात आला आहे.

मिरचीचा पीबीएनसी १७ हा वाण हिरवी मिरचीचे अधिक उत्पादन देणारा ५३१ ते ५४६ क्विंटल प्रति हेक्टर, मराठवाडा विभागासाठी खरीप हंगामामध्ये लागवड करण्याची शिफारस करण्यात येत आहे. हा वाण लिफकर्ल व अॅंथ्राकनोझ रोगास मध्यम सहनशील आहे.

टोमॅटोचा सरळ वाण पीबीएनटी २० हा वाण रब्बी हंगामामध्ये मराठवाडा विभागास लागवड करण्याची शिफारस करण्यात येत आहे. या वाणाची उत्पादन क्षमता ६१४ ते ६२० क्विंटल प्रति हेक्टर एवढी आहे. या वाणाच्या फळाचा आकार गोल व गडद्द लाल रंग असुन प्रति फळाचे वजन ६० ते ६५ ग्रॅम आहे. लागवडीनंतर ६० ते ६५ दिवसांनी फळाची पहीली काढणीस येते. हा वाण लिफकर्ल व फळामधील अळी, पांढरी माशी व फुल किडे या किडीस मध्यम सहनशील आहे.

हे सात वाण प्रसारण करण्यासाठी मा. संचालक संशोधन डॉ. दत्तप्रसाद वासकर व विद्यापीठातील पिक पैदासकारांचे विद्यापीठाचे कुलगुरु मा डॉ. इन्द्र मणि यांनी अभिनंदन केले असुन सदर वाण बदलत्‍या हवामान परिस्थितीत शेतकरी बांधवा करिता अत्‍यंत उपयुक्‍त असल्‍याचे म्‍हणाले.





Maharashtra State Seed Sub-Committee Approves 7 new crop varieties for release

 

The 53rd meeting of the Maharashtra State Seed Sub-Committee, held at Mantralaya, Mumbai, chaired by Additional Chief Secretary (Agriculture) Shri Anoop Kumarji on February 8, 2023, has approved the release of seven new varieties of crops developed by the Vasantrao Naik Marathwada Agricultural University (VNMKV), Parbhani. These varieties, including five field crops and two vegetable crops, have been recommended for further approval by the Central Variety Release Committee in New Delhi.

 

The approval of these varieties marks a significant contribution in agricultural research and development of the VNMKV, Parbhani. Hon’ble Vice-Chancellor, Dr. Indra Mani, congratulated Director of Research Dr.D.P.Waskar and all breeders for their achievements, highlighting the potential impact of these varieties on improving productivity, sustainability, and profitability for farmers in the region.

 

Details of varieties:

 

American cotton non-Bt variety NH 677 developed by VNMKV at Cotton Research Station, Nanded has average productivity of 14 Qtls/ha. It is tolerant to sucking pests, bacterial blight and Alternaria leaf spot disease. It has medium fibre length and boll size with ginning out-turn of 37 to 38 per cent. Being a straight variety, farmers can use same seed from harvested cotton for 3 to 4 years. This variety is also found suitable for cultivation under organic condition.

 

Chick pea variety., Parbhani Chana -16 (BDNG 2018-16) developed by VNMKV at Pulse Research Station, Badnapur is having yield potential 23 to 30 Qtls/ha with maturity of 110-115 days. This variety is bold seeded and found resistant to wilt and suitable for irrigated condition of Marathwada region of Maharashtra.

 

Soybean variety MAUS 731 developed by VNMKV at Soybean Research Station, Parbhani is having yield potential of 28 -32 Qtls/ha with early maturity of 90-95 days. It is found Moderately resistance to Soybean yellow mosaic, Brown spot, Bacterial blight & Pests like stem fly, girdle beetle and defoliators. It is recommended for medium to high fertility soils for  timely sown conditions under rainfed situation of  Marathwada.  

 

TLT 10 (Trombay Latur Til), developed by VNMKV at Oilseeds Research Station, Latur is having yield potential of 6.61 Qtls/ha. and 7.67 Qtls/ha. during Kharif and Rabi season, respectively. It matures in 92 days and found Moderately resistance to leaf webber, capsule borer pests & diseases like root & stem rot and Phyllody. It is recommended for cultivation during Kharif (Rainfed) and Rabi Summer (Irrigated) season in Maharashtra state.

 

Sorghum variety, Parbhani Shakti (PVK 1009) developed by VNMKV at sorghum Research Station, Parbhani having grain yield of 21.00 Qtls/ha. and fodder yield of 52-55 Qtls/ha. It matures in 115 to 118 days and found moderately resistant to shoot fly, stem borer pest & charcoal rot disease.

 

Two vegetable varieties developed by VNMKV at Vegetable Research Scheme, Parbhani viz., Chilli (PBNC-17) is having green fruit yield potential of 546.69 Qtls/ha. and starts fruiting in 60 to 67 days . It is found moderately resistant to leaf curl and Anthracnose diseases. This variety is recommended for Marathawada region for Kharif Season. Another vegetable variety of Tomato (PBNT 20) is having fruit yield potential of 620.36 Qtls/ha. and found moderately resistant to tomato leaf curl virus and mild resistant to fruit borer, white fly and thrips. This variety is recommended for Marathwada Region of Maharashtra for Rabi Season.