Thursday, December 30, 2021

जागतिक पातळीवरील उपयुक्‍त कृषि संशोधन राज्‍यातील शेतक-यांना उपलब्‍ध होण्‍याच्‍या दृष्‍टीने कृषि विद्यापीठांनी प्रयत्‍न करावा ........ कृषिमंत्री मा. ना. श्री. दादाजी भुसे

चारही कृषि विद्यापीठाची संयुक्‍त कृषि संशोधन व विकास समितीची ४९ वी बैठक संपन्‍न

बैठकीत कृषि विद्यापीठांच्‍या ९ विविध पिकांच्‍या नवीन वाण, १५ कृषि अवजारांसह एकुण १९५ शिफारशींना मान्‍यता

राज्‍यातील चारही विद्यापीठाच्‍या स्‍थापनेस ५० वर्ष पुर्ण झाले असुन संशोधनाच्‍या माध्‍यमातुन विविध पिकांची अनेक वाणकृषि अवजारे व कृषि तंत्रज्ञान शिफारसी विकसित केले आहेत. हे संशोधन राज्‍यातील शेतकरी बांधवाच्‍या प्रगतीच्‍या दृष्‍टीने अत्‍यंत मोलाचे आहे. शासनकृषि विभाग व कृषि विद्यापीठे या सर्वांचे उद्दीष्‍ट हे राज्‍यातील शेतकरी बांधवाची प्रगती करणेत्‍यांच्‍या जीवनातील अडीअडचणी दुर करणे हाच असुन कृषि विद्यापीठात झालेले संशोधन कृषि विभाग व कृषि विज्ञान केंद्रे यांच्‍या माध्‍यमातुन शेतकरी बांधवापर्यंत पोहचविण्‍याचा प्रयत्‍न करण्‍यात येत आहे. शेतकरी बांधवाच्‍या शेतात हे संशोधन अवलंबताना येणा-या अडचणीचा आढावा घेऊन पुन्‍हा यात सुधारणा कराव्‍यात. माननीय मुख्‍यमंत्री मा श्री उध्‍दवजी ठाकरे साहेब यांच्‍या विकेल ते पिकेल संकल्‍पनेनुसार विद्यापीठ विकसित विविध पिक वाणयातील अधिक किंमत देणारे वाण असेल पाहिजेत. दर्जेदार शेतमालशेतमाल मुल्‍यवर्धनकृषि प्रक्रिया उद्योग आदींना पाठबळ देण्‍याचे कार्य शासन करीत आहे.  कृषि विभागाच्‍या माध्‍यमातुन शेतमाल विक्री व्‍यवस्‍थापनावर कार्य चालु आहे. जागतिक पातळीवरील उपयुक्‍त असे कृषि संशोधन राज्‍यातील शेतकरी बांधवांना उपलब्‍ध होण्‍याच्‍या दृष्‍टीने कृषि विद्यापीठाने प्रयत्‍न करावाअसा सल्‍ला कृषिमंत्री तथा कृषि विद्यापीठेचे प्रतिकुलपती मानाश्रीदादाजी भुसे यांनी यांनी दिला.  

महाराष्‍ट्रातील चारही कृषि विद्यापीठांनी केलेले संशोधन शेतक-यांपर्यंत पोहोचविण्‍यासाठी महत्‍वाचा टप्‍पा मानल्‍या जाणा-या संयुक्‍त कृषि संशोधन व विकास समितीची ४९ वी बैठकीचे आयोजन वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विद्यापीठपरभणी व महाराष्‍ट्र कृषि शिक्षण व संशोधन परिषदपुणे यांच्‍या संयुक्‍त विद्यमाने दिनांक २४ ते ३० डिसेंबर दरम्‍यान नाहेप प्रकल्‍पाच्‍या सहकार्याने आभासी माध्‍यमातुन करण्‍यात आले होतेसदरिल बैठकीच्‍या समारोपीय कार्यक्रमा प्रसंगी (दि३० डिसेंबररोजी अध्‍यक्षीय भाषणात ते बोलत होते.

सदरिल कार्यक्रमास राज्‍याचे प्रधान सचिव (कृषिमा श्री एकनाथ डवलेकृषि परिषदेचे महासंचालक मा श्री विश्‍वजीत मानेवसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विद्यापीठाचे कुलगुरू मा डॉ अशोक ढवणअकोला येथील डॉपंजाबराव देशमुख कृषि विद्यापीठाचे कुलगुरु माडॉविलास भालेदापोली येथील डॉबाळासाहेब सावंत कोंकण कृषि विद्यापीठाचे कुलगुरु माडॉसंजय सावंतराहुरी येथील महात्मा फुले कृषि विद्यापीठाचे कुलगुरु माडॉप्रशांतकुमार पाटीलवनामकृविचे संशोधन संचालक डॉ दत्‍तप्रसाद वासकरडॉ पंदेकृविचे संशोधन संचालक डॉ व्‍ही के खर्चेडॉ बासाकोकृविचे संशोधन संचालक डॉ पी एम हळदनकरमफुकृ‍विचे संशोधन संचालक डॉ एस आर गडाखकृषि परिषदेचे संशोधन संचालक डॉ हरिहर कौसडीकर आदींची प्रमुख उपस्थिती होती.

मानाश्रीदादाजी भुसे पुढे म्‍हणाले कीबदलास हवामानात शेतीचे मोठे नुकसान होत आहेयावर संशोधन करून संरक्षित शेतीवर भर दयावा लागेल. येणारे वर्ष २०२२ हे वर्ष शासन महिला शेतकरी व महिला शेतमजुर वर्ष म्‍हणुन साजरे करणार आहेत्‍याकरिता शेतकरी महिला व महिला शेतमजुर यांना उपयुक्‍त कृषि तंत्रज्ञानाचा प्रसार व प्रशिक्षण यावर भर देण्‍यात येणार आहे. विद्यापीठाच्‍या आर्थिकस्थिती सुधारण्‍यादृष्‍टीने विद्यापीठ विक‍‍सित वाण व इतर तंत्रज्ञानाच्‍या पेटंटकरिता प्रयत्‍न करावा. राज्‍यातील अनेक शेतकरी आपल्‍या शेतीत नवनवीन प्रयोग करतातया यशस्‍वी शेतकरी बांधवाचे रिसोर्स बॅक तयार करण्‍यात आली आहेया शेतकरी बांधवाच्‍या संशोधनाचा समावेश विद्यापीठ संशोधनात व्‍हावा. कृषिचे विद्यार्थी केवळ नौकरीच्‍या मागे न लागतानौकरी देणारे उद्योजक झाले पाहिजे यासाठीही प्रयत्‍न करावाअसे मत त्‍यांनी व्‍यक्‍त केले.   

मार्गदर्शनात राज्‍याचे प्रधान सचिव (कृषिमा श्री एकनाथ डवले म्‍हणाले की, चारही कृषि विद्यापीठाने प्रसारित केले वाण व इतर शिफारसी यांची माहिती संकेतस्‍थळावर अद्ययावत कराव्‍यातजेणे करून शेतकरी बांधवा त्‍याचा लाभ घेता येईल. चारही कृषि विद्यापीठाने संशोधनाचा पुढील दहा वर्षाचे उद्दीष्‍ट ठरवुन रोड मॅप तयार करण्‍याचा सल्‍ला त्‍यांनी दिला.

कार्यक्रमात कृषि परिषदेचे महासंचालक मा श्री विश्‍वजीत मानेकुलगुरू मा डॉ अशोक ढवणकुलगुरु माडॉविलास भालेकुलगुरु माडॉसंजय सावंतकुलगुरु माडॉप्रशांतकुमार पाटील यांनी आपले मनोगत व्‍यक्‍त केले. कार्यक्रमात विद्यापीठातील निवृत्‍त कृषि संशोधकांचा मान्‍यवरांच्‍या हस्‍ते सत्‍कार करण्‍यात आला तसेच विविध पुस्‍तकेघडीपत्रिकांचे विमोचन करण्‍यात आले. 

सुत्रसंचालन डॉ विणा भालेराव यांनी केले तर आभार संशोधन संचालक डॉ दत्‍तप्रसाद वासकर यांनी मानले. एक आठवडा चाललेल्‍या बैठकीत राज्‍यातील चारही कृषि वि़द्यापीठातील तीनशे पेक्षा शास्‍त्रज्ञांनी सहभाग घेतला. कार्यक्रमातील तांत्रिक सत्रातील १२ गटांचा कार्यवृत्‍ताचे वाचन त्‍यात्‍या गटाच्‍या समन्‍वयकांनी केले. सदरिल बैठकीत चारही कृषि विद्यापीठांच्‍या ९ विविध पिकांच्‍या नवीन वाण, १५ कृषि अवजारे व यंत्र आदीसह एकुण १९३ संशोधन शिफारशींना मान्‍यता देण्‍यात आलीतसेच राष्‍ट्रीय द्राक्ष संशोधन संस्‍थामांजरी यांचा द्राक्षाचा मांजरी किशमिश वाण व सोलापुर येथील राष्‍ट्रीय डाळिंब संशोधन संस्‍थेचा डाळिंबाचा सोलापुर लाल या वाणास मान्‍यता देण्‍यात आली. सदरिल समितीची पन्‍नासावी बैठक पुढील वर्षी दापोली कृषि विद्यापीठात आयोजित करण्‍यात येणार असुन त्‍यानिमित्‍त डॉ दत्‍तप्रसाद वासकर यांनी दापोली संशोधन संचालक डॉ पराग हळदणकर यांना आयोजनाचा नारळ प्रदान केला.

चारही कृषि विद्यापीठाच्‍या मान्‍य झालेल्‍या शेती पिके व फळ पिकांचे वाण

वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विद्यापीठाच्‍या तीन विकसित वाणास लागवडी करिता मान्‍यता देण्‍यात आली, यात सोयाबीनच्‍या एमएयु-७२५, करडई पिकांचा परभणी सुवर्णा (पीबीएनएस-१५४) व रब्‍बी ज्‍वारी हुरडाच्‍या परभणी वसंत (पीव्‍हीआरएसजी-१०१) वाणास मान्‍यता देण्‍यात आली. महात्‍मा फुले कृषि विद्यापीठ विकसित रब्‍बी ज्‍वारीचा फुले यशोमती, उडीदाच्‍या फुले वसु, तीळाच्‍या फुले पुर्णा तर ऊसाच्‍या फुले-११०८२ या वाणास लागवडीकरिता मान्‍यता देण्‍यात आली. डॉ पंजाबराव देशमुख कृषि विद्यापीठ विकसित भात पिकांची पीडीकेव्‍ही साधना व रब्‍बी ज्‍वारी हुरडाची ट्रॉम्‍बे अकोला सुरूची वाणास मान्‍यता देण्‍यात आली.

फळपिकात महात्‍मा फुले कृषि विद्यापीठ संशोधीत पेरू फळाच्‍या फुले अमृत तर चिंचाच्‍या फुले श्रावणी वाणास मान्‍यता देण्‍यात आली तर राष्‍ट्रीय द्राक्ष संशोधन संस्‍था, मांजरी यांचा द्राक्षाचा मांजरी किशमिश वाण व सोलापुर येथील राष्‍ट्रीय डाळिंब संशोधन संस्‍थेचा डाळिंबाचा सोलापुर लाल या वाणास मान्‍यता देण्‍यात आली.