Monday, August 17, 2020

डिजिटल तंत्रज्ञानाच्‍या माध्‍यमातुन शेतमाल मागणी व पुरवठा संतुलन साधने शक्‍य……. कुलगुरू मा डॉ विलास भाले

वनामकृविच्‍या वतीने आयोजित डिजीटल तंत्रज्ञानाव्‍दारे स्‍मार्ट शेती यावरील ऑनलाईन आतंरराष्‍ट्रीय परिषदेचा समारोप

आज देशात मुबलक प्रमाणात अन्‍नधान्‍य उत्‍पादन होत असुन कधी अतिरिक्‍त शेतमाल उत्‍पादीत होतो, त्‍यामुळे शेतमालास बाजारभाव मिळत नाही. डिजिटल तंत्रज्ञानाचा वापर करून विविध पिक लागवडीचे नियोजन केल्‍यास शेतमाल मागणी व पुरवठा यात संतुलन साधुन शेतकरी बांधवांना योग्‍य मोबदला मिळु शकेल. शेतमाल नासाडी कमी करण्‍याकरिता आपणास प्रयत्‍न करावे लागतील. हवामानातील बदलामुळे शेती क्षेत्रावर मोठा परिणाम होत आहे. यावर्षी सोयाबीनच्‍या कमी उगवण क्षमतेमुळे शेतकरी बांधवाचे नुकसान झाले. झालेल्‍या नुकसानीबाबत शासनाने सर्वेक्षण केले, यात अनेक अडचणी येतात. शेतकरी बांधवाचे झालेले नुकसान पुर्णपणे भरून शक्‍य नाही. पंरतु भविष्‍यात किड व रोगाचा प्रादुर्भाव, नैसर्गिक व आत्‍पकालीन परिस्थितीत शेतमालाचे होणारे नुकसान आदींचे अचुक सर्वेक्षण डिजिटल तंत्रज्ञानाच्‍या माध्‍यमातुन करून शेतक-यांना योग्‍य मोबदला त्‍वरीत देणे शक्‍य आहे, असे प्रतिपादन अकोला येथील डॉ पंजाबराव देशमुख कृषी विद्यापीठाचे कुलगुरू मा डॉ विलास भाले यांनी केले.  

वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विद्यापीठातील जागतिक बॅक व भारतीय कृषि संशोधन परिषद पुरस्‍कृत सेंटर ऑफ एक्‍सलंसराष्‍ट्रीय कृषि उच्‍च शिक्षण प्रकल्‍प (नाहेपआणि आयएसए व आयएसजीपीबी शाखा परभणी  वतीने ‘डिजीटल तंत्रज्ञानाव्‍दारे स्‍मार्ट शेतीभविष्‍यात्‍मक योजना’ यावर ऑनलाईन आतंरराष्‍ट्रीय परिषदेचे आयोजन दिनांक १० ते १३ ऑगस्‍ट दरम्‍यान करण्‍यात आले होते, या परिषदेच्‍या समारोपाप्रसंगी (दि १३ ऑगस्‍ट) ते बोलत होते. कार्यक्रमाच्‍या अध्‍यक्षस्‍थानी कुलगुरू मा डॉ अशोक ढवण हे होते तर प्रमुख अतिथी म्‍हणुन रायपुर छत्‍तीसगड ये‍थील कृषि विद्यापीठाचे कुलगरू  मा डॉ पी के घोष, नवी दिल्‍ली येथील आयसीएआरचे डॉ एस भास्‍कर, भारतीय कृषिविद्या संस्‍थेचे उपाध्‍यक्ष डॉ यु व्‍ही महाडकर, ईस्‍त्राईल तंत्रज्ञान संस्‍थेचे डॉ राफेल लिंकर, आयोजक नाहेप प्रकल्‍पाचे राष्‍ट्रीय समन्‍वयक डॉ प्रभात कुमार, शिक्षण संचालक डॉ डि एन गोखले, विस्‍तार शिक्षण संचालक डॉ डि बी देवसरकर, नाहेप प्रकल्‍पाचे मुख्‍य अन्‍वेषक डॉ गोपाल शिंदे आदींची प्रमुख उपस्थिती होती.

अध्‍यक्षीय भाषणात कुलगुरू  मा डॉ अशोक ढवण म्‍हणाले की, वाढत्‍या  लोकसंख्‍येला पोषक आहार, शेतकरी बांधवांना योग्‍य मोबदला, दर्जेदार अन्‍न निर्मिती, सार्वजनिक वितरण प्रणाली, प्रक्रिया व पॅकेजिंग सुविधाचे बळकटीकरण आदीकरिता डिजिटल तंत्रज्ञानाचा भविष्‍यात मोठा वापर होणार असल्‍याचे सांगुन सद्याच्‍या कोरोना विषाणुच्‍या प्रादुर्भावात मनुष्‍याचा कमीत कमी शेतकामात वावर होण्‍याच्‍या दृष्‍टीने डिजिटल तंत्रज्ञानाचा उपयोग करावा लागेल.

मार्गदर्शनात कुलगुरू मा डॉ पी के घोष म्‍हणाले की, डिजिटल तंत्रज्ञानाचा शेतीत वापर वाढण्‍याकरिता लागणा-या मनुष्‍यबळ निर्मितीची मोठी जबाबदारी सेंटर ऑफ एक्‍सलंस म्‍हणजेचे नाहेप प्रकल्‍पाच्‍या माध्‍यमातुन परभणी कृषि विद्यापीठास दिली असल्‍याचे सांगितले.

कार्यक्रमात डॉ एस भास्‍कर, डॉ प्रभात कुमार, डॉ यु व्‍ही महाडकर, डॉ राफेल लिंकर आदींनेही आपले मनोगत व्‍यक्‍त केले. प्रास्‍ताविक विस्‍तार शिक्षण संचालक डॉ डि बी देवसरकर यांनी केले तर डॉ गोपाल शिंदे यांनी नाहेप प्रकल्‍पाबाबत माहिती दिली. सुत्रसंचालन डॉ आय ए बी मिर्झा व डॉ सुनिता पवार यांनी केले तर आभार शिक्षण संचालक डॉ धर्मराज गोखले यांनी मानले. डॉ ए के गोरे यांनी सदरिल आंतरराष्‍ट्रीय  परिषदेचा अहवाल मांडला.  

चार दिवस चालेल्‍या या परिषदेच्‍या तांत्रिक सत्रात अमेरिकेच्‍या कृषि विभागाचे संचालक मा डॉ पराग चिटणीस, अमेरीकन युनीवर्सीटी ऑफ टेक्‍नॉलॉजीचे संचालक डॉ मोस्‍तफा एमएल कुर्डी, बेलारूसयन विद्यापीठाचे तज्ञ प्राध्‍यापक डॉ मिखाईल तातुर, अमेरिकेतील ऑरल रोर्बोट युनिवर्सीटीतील तज्ञ डॉ पावेल नवीटक्‍सी, अर्जेटीना येथील रोसारीओ राष्‍ट्रीय विद्यापीठाचे प्राध्‍यापक तज्ञ डॉ जेसल क्रिस्‍टोफर, अमेरिका येथील वाशिंग्टन स्‍टेट युनिवर्सीडीचे तज्ञ डॉ लव आर खोत, अल्‍गेरीया येथील फरहात अब्‍बास विद्यापीठाचे प्राध्‍यापक तज्ञ डॉ लाबाड रायमा, प्रा जयशंकर तेलंगाणा राज्‍य कृषि विद्यापीठाचे कुलगुरू मा डॉ व्ही प्रविणराव, रायपुर (छत्‍तीसगडयेथील कृषि विद्यापीठाचे कुलगुरू मा डॉ पी के घोष आदींनी मार्गदर्शन केले. परिषदेत विदेशातील तसेच देशातील विविध राज्‍यातील कृषि तज्ञशास्‍त्रज्ञप्राध्‍यापक व पदव्‍युत्‍तर विद्यार्थी यांनी सहभागासाठी नोंदविला होता. आयोजन समितीत डॉ जे ई जहागिरदारडॉ भगवान आसेवारडॉ एच व्‍ही काळपांडेडॉ आर व्‍ही चव्‍हाणडॉ आय ए बी मिर्झाडॉ एस व्‍ही कल्‍याणकरडॉ जे डी देशमुखडॉ पी के वाघमारे आदीचा सहभाग होता, तर तांत्रिक सहाय्य  नाहेप टीम सदस्‍य इं खेमचंद कापगातेडॉ अविनाश काकडेडॉ रश्‍मी बंगाळेइं रहीम खानइं ताझीम खान , इं शैलेश शिंदे आदींनी केले.